Jan Paweł II
Patron Gimnazjum

wkrótce...

Onufry Kopczyński
Patron Szkoły Podstawowej

 Po reformie z 2017 r. wygaszającej gimnazja i przekształcające sześcioletnie szkoły podstawowe w ośmioletnie - nowym patronem szkoły podstawowej został ustanowiony Jan Paweł II.

Pochodzenie, edukacja i etapy działalności 

Urodzony 30 listopada 1735r. w Czerniejewie (powiat gnieźnieński). Na chrzcie otrzymuje imię Andrzej. Kończy szkoły pijarskie w Warszawie i Podolińcu. Mając 17 lat, wstępuje do Zgromadzenia OO. Pijarów w Podolińcu, gdzie przyjmuje imię Onufry.

W 1754r. już po przyjęciu święceń kapłańskich rozpoczyna pracę nauczycielską w szkołach pijarskich: w Radomiu, Piotrkowie, Podolińcu, Rzeszowie i Złoczowie, na których wykłada gramatykę i poetykę.

Po około dwuletnim pobycie w Wiedniu i w Paryżu (jako nauczyciel Antoniego Wisłockiego) rozpoczyna pracę nauczycielską i bibliotekarską w Collegium Nobilium. W tym okresie zajmuje się lekturą gramatyk z różnych wieków i krajów.

W latach 1778-1782, decyzją Towarzystwa Ksiąg Elementarnych, w trzech częściach zostaje wydrukowana ?Gramatyka dla szkół narodowych? autorstwa Onufrego Kopczyńskiego. Od 1780r. Onufry Kopczyński jako członek Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych recenzuje podręczniki szkolne.

W 1784r., mając na celu ułatwienie dzieciom nauki czytania i pisania, wydaje ?Elementarz dla szkół parafialnych, narodowych, zawierający naukę pisania i czytania?.

W 1787 Onufry Kopczyński podejmuje się uporządkowania księgozbioru Załuskich. Pracę tą traktuje jako patriotyczny obowiązek, jako sposób ocalenia utrwalonych drukiem lub piórem dowodów wielkości Rzeczypospolitej. Dokonuje konserwacji dzieł, nowego sposobu katalogowania i powiększa zbiór o kilkadziesiąt tysięcy tomów.

W 1794r bierze udział w insurekcji kościuszkowskiej. Na wyróżnienie zasługuje fakt, że po zdobyciu Pragi przez Suworowa przeprawia się łodzią przez Wisłę i organizuje pomoc dla żyjącej w nędzy ludności.

Przez władze austriackie zostaje relegowany poza granice Polski, przebywa na Morawach, w Czechach, na Węgrzech.

W 1802r. - dzięki interwencji księcia Adama Jerzego Czartoryskiego ? Onufry Kopczyński powraca do kraju. W 1807r. jako członek Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk zostaje powołany do składu Izby Edukacji Publicznej. Funkcję tą porzuca jednak ze względu na pogarszający się stan zdrowia.

W 1816r. otrzymuje wyróżnienie w postaci medalu wybitego na cześć jego i gramatyki. Na awersie medalu figuruje profil Kopczyńskiego z wybitym nazwiskiem, na rewersie, w wieńcu laurowym napis ?Za gramatykę języka polskiego.? Uroczystość wręczenia odbywa się 30 listopada 1816r, w dniu urodzin Onufrego Kopczyńskiego.

W kilka miesięcy później, 14 listopada 1817r. Onufry Kopczyński umiera w Warszawie. Pochowany zostaje w kościele ojców pijarów w Warszawie. Po powstaniu listopadowym, gdy kościół zostaje przekazany Cerkwi prawosławnej, szczątki Onufrego Kopczyńskiego przenosi się do zbiorowej, nieoznaczonej mogiły na Warszawskich Powązkach.

W Czerniejewie pozostaje pamiątkowy postument z zabytkowym medialionem.

Znaczenie postaci

Onufry Kopczyński jest przykładem naukowca pełnego patriotyzmu i oddania społecznego. Praca nad gramatyką języka polskiego i zaangażowanie w rozwój szkolnictwa jest sposobem patriotycznej walki o tożsamość Polaków. Organizacja pomocy podczas rzezi Pragi w listopadzie 1794r. jest dowodem na to, że Kopczyński to również odważny i wrażliwy na ludzki los kapłan.

• Pomnik ks. Onufrego Kopczyńskiego w Czerniejewie
• Sala pamięci w ZSP w Czerniejewie
• Medalion z wizerunkiem Onufrego Kopczyńskiego z pomnika w Czerniejewie
•  

Materiał został opracowany w ramach projektu CDEW przez zespół uczniowski pod kierunkiem Waldemara Staszaka i został umieszczony w Cyfrowej Dziecięcej Encyklopedii Wielkopolan. Wykorzystano między innymi następujące źródła:

Monika Białkowska: "Świadkowie wiary  ks. Onufry Kopczyński" , Przewodnik Katolicki nr 2/2013
Kazimierz Władysław Wójcicki: "ks. Onufry Kopczyński", Tygodnik Ilustrowany nr 121 z 18 stycznia 1862
Mirella Kosmala "Patron szkoły ksiądz Onufry Kopczyński", www.czerniejewo.org